BIST 100 2023 yılının son çeyreğinde negatif bir performans gösterdi. Yılın son çeyreği pandemiden bu yana en kötü ikinci çeyrek olarak kayıtlara geçti.
Borsa son 5 yılda son çeyrekte ortalama yüzde 27 yükselirken, 2023’ün son çeyreğinde çift haneli geri çekilme yaşandı.
Halka Arzlar Tavan Tavandan, Taban Tabana…
2023 yılında Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’nın hareketli piyasalarından biri haline gelen Türkiye’de 56 şirket halka arz oldu. Bloomberght’nin haberinde halka arzlarda borsa toplamda yaklaşık 79,7 milyar lira (3,3 milyar dolar) topladı. SPK’nın 2023 1. çeyrek sonunda yürürlüğe koyduğu “eşit dağıtım” düzenlemesinin teşviki ile beraber borsadaki yatırımcı sayısı yükselişe geçti.
Sene başındaki halka arzların çoğunda ilk 5 işlem gününde yüzde 61 yükselişe geçen halka arzlar, sene sonuna doğru cazibesini koruyamadı. 28 Aralık itibariyle BIST halka arz endeksi 26 Eylül’de gördüğü zirveden yüzde 30 oranında geriledi.
Uzun süre 2 milyon seviyesini aşamayan yatırımcı sayısı 2023 yılında 8,5 milyonu aşarak rekor kırdı. Böylelikle Türkiye’de her 10 kişiden biri BIST 100’de yatırımcı haline geldi. Sene sonundaki satış dalgası ile yatırımcı sayısı 7,7 milyon seviyesine indi.
BIST 100’ün En Büyük Düşmanı; Zayıflayan İşlem Hacmi
BIST 100 en yüksek zirve seviyesi olan 8 bin 464 seviyesine 6 Ekim’de 4 milyar dolar işlem hacmi ile ulaşmıştı. Bu yıl en yüksek 8 milyar dolar işlem hacmi gören endeks, seneyi 2 milyar dolar işlem hacmi civarında kapatacak.
Zayıflayan işlem hacmi ve BIST 100 endeksinden beklentilerin azalması hiç bir habere bağlı olmaksızın düşüşlere ortam hazırlıyor.
Yabancı Yatırımcılar da Var
Yabancı tasarruf sahiplerinin 2023 ortasından bu yana uygulanan ortodoks para politikasına ilgisi artıyor. TCMB verilerine göre 22 Aralık ile biten haftada yurt dışında yerleşik kişiler 139,9 milyon dolarlık hisse senedi; 33,9 milyon dolarlık DİBS aldı.
Yurt dışında yerleşik kişiler son 8 haftada 1 milyar 902 milyon dolarlık net hisse alımı gerçekleştirdi. Yabancıların yıl başından bu yana toplam alımı ise 1 milyar 349 milyon dolar seviyesinde.
Hayaller 8 Bin 500, Gerçekler 7 Bin 500
2023 yılını yüzde 40 yükseliş ile kapatmaya hazırlanan BIST 100 endeksi, 2023 yılını yatay bantta, hacimsiz ve düşük beklentiler ile kapatıyor. Endeks rekor seviye olarak 8 bin 500 seviyesine yaklaşmıştı. Yıl kapanışına doğru 7 bin 500 seviyesine doğru geriledi.
Piyasa seneyi SPK’nın Enflasyon Muhasebesi’nin uygulanmasına ilişkin duyurusu ile kapatıyor. Duyuruya göre, borsaya kote şirketler 31.12.2023 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemlerine ait finansal raporlarından başlamak üzere enflasyon muhasebesi uygulayacak.
Tasarruf sahipleri enflasyon muhasebesinin etkilerini görmek için 2024 ilk çeyrek bilançolarını görmek isteyebilir. Buna ek olarak gerek OVP’de Türkiye’nin 2024 yılındaki büyüme hedefi yüzde 5’den yüzde 4’e geri çekildi. Türkiye’de yavaşlayan büyüme şirket kârlılıklarını ve halka açık şirketlerin borsadaki performansını etkileyebilir.
Bekle Gör Modu
Bu da BIST 100’ün “Bekle ve Gör” moduna geçmesine neden olabilir. Parasal sıkılaştırmanın devamı ve enflasyonla mücadelenin seyri 2024 yılında Türkiye’nin kredi notunu belirleyecek. 2023 yılı takviminde 15 Aralık olarak görülen rapor açıklama tarihinde Türkiye için kredi notuyla ilgili bir değerlendirme yapmayan Moody’s, 2024 yılında ilk Türkiye’yi değerlendireceğini açıkladı.
Moody’s Türkiye raporunu 12 Ocak tarihinde açıklayacak. Olası bir not artışının yabancı sermayenin BIST 100 ilgisini artırması bekleniyor. Olası not artışının pozitif etkisiyle beraber halka arzların yeniden canlandığını ve bunun da tasarruf sahiplerini heyecanlandırdığını görebiliriz.
